Bruce Springsteen - Chapter and Verse

Columbia Records

23 september was een beetje Springsteen-dag, want The Boss vierde zijn zevenenzestigste verjaardag met de uitgave van 'Chapter & Verse', een release die 's mans recente biografie 'Born To Run' aanvult. Zeg maar de soundtrack bij het boek. Beiden beschrijven hoe het jongetje Bruce een garagerocker wordt om uit te groeien tot de inderhaast mythische muzikant die hij tegenwoordig is. The Boss staat nog steeds garant voor waanzinnige, muzikale feestjes, concerten die al eens een paar wilde uurtjes mogen duren.

Dat nieuwe achttien tracks tellende 'Chapter & Verse' is een project dat helemaal de man zelf gecompileerd werd. Je vindt er wat onuitgegeven materiaal op terug naast een aardige reeks classics waarvan u ongetwijfeld een paar exemplaren in de kast heeft staan; of toch zou moeten hebben staan, want het materiaal dat Springsteen bijeenschreef is vrijwel zonder uitzondering de moeite waard.

'Chapter & Verse' is een carrièreomvattende plaat. In het geval van Springsteen kom je dan met achttien tracks niet toe. Nu, er verschenen de laatste jaren wel meer best ofs en releases die het werk van Springsteen op één schijfje trachtten te bundelen, maar vaak verzamelden die slechts de hits en de overbekende classics. En dat is jammer. Zoals fans al via de excellente 'Tracks'-box weten, leveren de wat minder bewandelde zijpaden vaak interessanter materiaal op. Denk dan aan een koortsige parel als The Fever. Ook al daalde Springsteens output de laatste jaren en bracht hij wat mindere albums uit, echt teleurgesteld heeft hij nooit.

Veel aandacht gaat vanzelfsprekend naar de rarities, die aan het begin van het album staan. Baby I (The Castiles, Springsteens sixtiesgarageband) bijvoorbeeld waar het album mee opent is een song in stemmig zwart en wit met aan het roer een man met een grenzeloze fascinatie - zeg gerust adoratie - voor Elvis Presley. De jonge Springsteen rammelt wat rockerig op zijn akoestische gitaar om zo tot een echo van Van Morrisons Gloria te komen. Verdere referenties: het bluesy geluid van The Yardbirds en een halfje poprock van The Byrds.

Met een bewerking van Bo Diddleys You Can't Beat A Book By The Cover gaat hij verder. Ook in de loop van de jaren heeft hij duidelijk zijn voordeel gedaan met het werk van de bluesgigant. De opname klinkt erg ruw en heeft vooral archiefwaarde, maar tezelfdertijd levert het korte fragment uit de Castiles-periode een blik op het allervroegste werk, waaruit te leren valt dat er toen al flitsen van rockgenie aanwezig waren.

Minstens even rauw is He's Guilty (The Judge Song) een opname van Steel Mill. Zonder al te veel moeite springt Springsteens stem eruit terwijl hij en zijn band een wat rauwe seasidebarrocksong spelen, waarvan het riffje naar AC/DC ruikt. Opvallend is hier is dat de kiemen van de E Street Band hoorbaar zijn. Hoor hoe het achtergrondkoortje de song van meerwaarde voorziet en er behoorlijk funky synthlijntjes opduiken.

The Ballad Of Jesse James is dan weer een weidse, zompige, slepende song. Hier manifesteert Springsteen zich vooral als verhalenverteller inclusief escapisme, epische gitaarsolo's en dito lyriek. Een beetje de voorafname op de wat tragere, sexy gitaarballades die hij in zijn carrière zou schrijven.

Henry Boy is een fraaie parel waarin de akoestische Springsteen opduikt. Het is niet zijn allerbeste song, maar wie goed luistert, hoort echo's van de wilde rock-'n-roll-lyriek van de allereerste albums. Meer bepaald de "front porch" van een album als 'Greetings From Asbury Park, N.J' waarop ook het door Dylan beïnvloede Growin' Up zou komen te staan, even goed een akoestisch nummertje waarop het heerlijk freewheelen blijft. Maar dan wel eentje dat de tand des tijds heeft doorstaan.

Als we de tracklist overlopen zien we duidelijk de sporen van 's mans carrière, gaande van het proces van growing up in public, onschuld en jeugd tot nachtelijke dromen over meisjes die over de Jersey sidewalk flaneren (4th of July, Asbury Park). Verderop komen we uiteraard de obligate en soms carrièrebepalende hits tegen (Badlands, Born To Run, The River), al schuwde hij de zijpaden op dit album gelukkig niet helemaal.

Zo is ook My Father's House uit 'Nebraska' hier opgenomen, een sobere en akoestisch gestript uitstapje van The Boss. En met Brilliant Disguise en vooral Living Proof zit er ook wat minder bekend materiaal in dit 'Chapter & Verse'. Naar het einde toe komen we uit bij het meest recente werk als The Rising (nog steeds één van zijn meest bekende songs). Long Time Comin' haalde hij dan weer uit het al bij al wat tegenvallende 'Devils & Dust' en met Wrecking Ball, één van de allerbeste songs uit dat recente werk, laat hij weten nog steeds een hit op stadionrockformaat te kunnen schrijven.

In zijn geheel is 'Chapter & Verse' een best interessante plaat. Het is dan wel geen essentiële Springsteen, maar door de aanwezigheid van wat oddities en rarities blijft een aanschaf de moeite. Wie de hits nog niet in huis had, krijgt er de rarities bovenop en vice versa. Oh, en voor we het vergeten: happy birthday, Boss.