Ansatz der Maschine - Heat
Eigen beheer
Als we binnenstappen in het atelier van Mathijs Bertel, bezieler van Ansatz Der Maschine, treffen we op zijn werktafel, naast een stapeltje romans, handgeschreven partituren aan. Her en der liggen samples, clicks en cuts verspreid. Een viool ligt te blinken in het nylon van een open koffer. Akkoord, we gingen niet bij Bertel op de koffie, maar we hebben zijn nieuwe plaat ‘Heat’ beluisterd en merkten dat al die elementen daar harmonieus samenleven.
Bertel is dan ook evenzeer componist als wegbereider van de vaderlandse indietronica. Eerder bracht hij al ‘The Postman Is A Girl’ en ‘Painting Bad Weather On Her Body’ uit. Maar met ‘Heat’ forceert hij een kentering in zijn albumopvatting: schilderde de vroegere Ansatz eerder non-figuratief, dan maakt de Ansatz van ‘Heat’ stijlvolle tekeningen en wel in de vorm van impressionistisch getinte, zij het niet altijd even pakkende songs.
De stem van Renée Sys, een haardvuursample en een Oosters aandoende xylofoon in de melodieën geven de plaat eenheid. Maar er gebeurt veel meer dan dat. Zo zorgen David Bovee (op het Franse duet Le Vent Polaire), Anton Walgrave (February 11th) en Stefan Huber (A Never Ending Blues) voor afwisseling in de vocalen.
In Earth, waar Sys er alleen voor staat, weet Bertel het venijn in de staart te steken. De coda van deze desolate elektropopsong is een sierlijk, uitgesponnen jazzthema. The Desert Story wordt dan weer aangedikt met de twang van een elektrische gitaar. Uit buik van A Never Ending Blues wordt een crescendo vol Mexicaans heroïsme geboren. En The Fatal Heat Slump, dat feitelijk weinig nieuws vertelt, is geluidsmatig wel zo onvoorspelbaar als het Amazonewoud omstreeks half drie ’s nachts (al zal je daar niet plots botsen op een vakkundig strijkerstrio).
Strijkers domineren het titelloze eerbetoon aan de Sparklehorse-icoon Mark Linkous, die zich nu bijna twee jaar geleden een kogel door het hart joeg. Hij liet geen briefje na. En ook Bertel is nog steeds sprakeloos, zo blijkt. Opdrachten aan fictieve en reële personen vinden we terug bij elke song op ‘Heat’. Van Dimitri Verhulsts Mevrouw Verona en Jean-Baptiste Grenouille uit ‘Das Parfum’ tot de Franse filosoof Stéphane Hessel. Ze geven een inkijk in Bertels geestesleven.
Het zijn ook vooral de instrumentale passages die ons weten te bekoren. De zangprestaties zijn technisch uitstekend, maar helaas slaat de emotionele vonk die wordt geambieerd zelden over. Misschien zijn het de teksten die in onze oren wat te vrijblijvend klinken, maar iets weerhoudt ons ervan om echt betrokken te raken bij de songs van ‘Heat’. Niettemin is de geheel eigen klankkleur die Bertel met zijn veelkoppige Ansatz-ensemble neerzet des te opmerkelijker. The heat is dus on, maar de temperatuur kan nog een graad hoger.
15 februari 2012