Arcane - Known / Learned

Sensory

Wij kennen maar weinig platen die de kaap van twee uur of meer overschrijden en toch geslaagd zijn.  “Less is more”, zeggen ze toch? De krachttoer, die Arcane uithaalt op ‘Known/Learned’, is bijna ongezien in muziek. Dat dit dubbelalbum geen moment verveelt, is een half mirakel. Hebben deze Australische progrockers de toverformule ontdekt? 

Neen, met alchemie heeft het allemaal niks te maken. ‘Known/Learned’ is gewoon geen dubbelalbum in de strikte zin. Het zijn twee aparte platen, die als zodanig behandeld kunnen worden, maar ze worden verbonden door overlappende thema’s en titels. Een marketingtruc dus, genre "Twee halen, één betalen"? Toch niet. Daarvoor is deze derde worp van de band uit Brisbane te artistiek, te doordacht. We verzamelen even de bewijzen.

Bewijs één: Arcane is geen gemiddelde prog(metal)groep. Men overstijgt het typische en tot epigonisme uitnodigende idioom dat ooit door Dream Theater werd vastgelegd. In plaats van de bekende sjablonen over te nemen, bulkt dit album van inventief gestructureerde songs die ons van de ene verrassing naar de andere voeren.

Bewijs twee: zanger Jim Grey is géén James LaBrie-kloon. Wat zeggen we? Jim Grey is een fenomenaal zanger die met niemand te vergelijken is. De vocale acrobatiek is geen doel op zich, maar het vehikel voor dieper liggende emoties. Grey legt zo synaptische verbanden met het yin/yang-thema. Elke frasering, elke stembuiteling maakt de inhoud pregnanter en versterkt de geloofwaardigheid van de boodschap.

Bewijs drie: dit album legt getuigenis af van een emotionele en stilistische veelzijdigheid. ‘Known’ is hoogstaande, strak gespeelde progmetal, terwijl een wonderschoon kleinood als Womb al vooruitwijst naar de tweede, recht naar de keel grijpende schijf ‘Learned’. Die is zo mogelijk nog beter. De metal is nu helemaal naar de achtergrond verdwenen ten faveure van composities met de architectuur van gotische luchtbogen, alsof ze volledig aan de zwaartekracht onttrokken zijn. Meer nog dan in ‘Known’ vindt de engelachtige zang van Grey in het semi-akoestische ‘Learned’ een ideale bondgenoot.