Dez Mona - SÁGA

62TV Records/PIAS

"Schoonheid en troost.”, zo begint de column die Jeroen Olyslaegers schreef over de voorstelling van Dez Mona’s ‘SÁGA’ in de Singel. “Verdorie, daar gaat onze titel.”, was onze eerste gedachte. We moesten echter niet lang zoeken om een predicaat te vinden dat evenzeer klopt. De eigentijdse opera die Dez Mona creëerde samen met het barokensemble BOX  is namelijk meesterlijk. U kan gewoon meteen de cd aanschaffen en dat zelf ontdekken. Of verder lezen natuurlijk, indien u graag wil weten waarom we durven beweren dat ‘SÁGA’ een meesterwerk is.

De eerdere albums van Dez Mona waren al bijzonder beklijvend. Met 'SÁGA' leggen Gregory Frateur en Nicolas Rombouts hun meesterproef af en ze slagen met verve.  Niet alleen omringden ze zich met klasbakken als Roel Van Camp, Tijs Delbeke en de BOX-leden, het lukte hen ook om al die muzikanten te laten schitteren.

De muziekstukken of ballades zijn sterk genoeg om op zichzelf te bestaan, maar ze voeden en versterken elkaar. Het geheel is in dit geval groter dan de delen. Neem dus de tijd om 'SÁGA' in zijn geheel te beluisteren en opnieuw en opnieuw te draaien. 'SÁGA' is namelijk, zoals het een meesterwerk betaamt, een album dat de eerste keer al uitzonderlijk mooi klinkt, maar dat nog rijker wordt bij elke beluistering.

Alle nummers steunen op de zuiverheid en de kracht van de stem van Gregory Frateur én op de bas van Nicolas Rombouts. Omdat de kern zo juist zit, verdragen de ballades de rijkdom van de koorzang en bijzondere instrumenten als viola da gamba, theorbe, barokharp en klavecimbel. Elke klank en elk woord zitten zo juist dat zelfs de rijkere arrangementen eenvoudig en puur blijven klinken. Gregory Frateur zingt als een godenkind. Als hij uithaalt met zijn wonderbaarlijke stem, komt dat altijd de compositie ten goede. Nergens klinkt het geforceerd.

Instrumentale opener Vandaag klinkt als een soundtrack bij een desolaat landschap en doet even denken aan het beste filmmuziekwerk van Nick Cave en Warren Ellis. Naadloos vloeit het nummer over in in A Part of Our Hearts. Daarin draagt Roel Van Camps accordeon de in eenzaamheid gedrenkte stem van Gregory Frateur: "Some of us are solitary/I think I am one of those". Even later zit de klavecimbel van Tijs Delbeke Frateur op de hielen in het hoopvolle A Part of Our Dreams: "What if we could make a difference/what if we could turn a light on?" En troostend klinkt "This is the season we hide in each others hearts/with the kiss of our smiles" in A Part of Our Lives, waarin een glansrol weggelegd is voor de viola da gamba.

Breekbaar en wondermooi zijn ook het lyrische She Is A Haven, Automated Sun en Now It is still, waarin de trombone zich even vleit tegen de barokinstrumenten. Ook slotnummer SÁGA is van een onwezenlijke schoonheid.

'SÁGA' is eigenlijk één langgerekt hoogtepunt maar als we dan toch één nummer moeten noemen, kiezen we het laatste van de vier "A Part-nummers", het danklied A Part of Us All, dat tot tranen toe beweegt en tegelijkertijd het hart doet jubelen. De hemelse stemmen van Gregory Frateur en Tijs Delbeke harmoniëren prachtig met elkaar en met de zang van de andere muzikanten: "These are times to cherish/and things to live for". En zo is dat ook met 'SÁGA': elke luisterbeurt is een moment om te koesteren en om het leven te vieren.

Eén van de definities van een meesterwerk is dat het ontstaat als de intentie van de kunstenaar samenvalt met zijn vermogen die intentie uit te drukken. Gregory Frateur en Nicolas Rombouts schreven en componeerden een muziekstuk over de zoektocht naar een thuis en het gevoel van thuiskomen. 'SÁGA' ademt die queeste uit, van de eerste tot de laatste noot. En nog meer dan dat: het beluisteren van de muziek roept een gevoel op van thuiskomen. Thuiskomen op een plaats waar je nog nooit bent geweest. Op een plek die je niet kent, maar waar, als je er aankomt, je weet dat het de plek is waar je altijd al had willen zijn. Dat is wel het schoonste wat muziek kan doen.

Behalve de cd brengt Dez Mona ook een limited edition uit, met het album in vinyl en op cd plus een verhaal van Jeroen Olyslagers, foto's en een gedetailleerde weergave van het werkproces. Dez Mona speelt de komende jaren ongetwijfeld in de mooiste Europese concertzalen. Ga ze zien in eigen land, nu het nog kan.

'SÁGA' kan je nog gaan beluisteren en bekijken op 9 februari 2012 in de Vooruit in Gent en op 9 mei 2012 in Kortrijk.