Ian William Craig - Centres

FatCat Records

Voor de in Vancouver geboren vocalist-componist Ian William Craig is 'Centres' het eerste album op het welbekende FatCat label, waar de kruim van de moderne postklassieke scène (Richter, Johansson, O'Halloran) tegenwoordig resideert. Het is Craigs negende album inmiddels, zij het dat het gros van zijn werk in eigen beheer uitgebrachte (digitale) releases waren of als limited edition-cassette aan de man of vrouw gebracht werden. Vreemd, want Craig weet wel degelijk indruk te maken volgens - hou u vast - The Guardian, Mojo, New York Times en Rolling Stone. Allen bejubelen ze diens werk. Op basis van 'Centres' lijkt dat niet eens volledig onterecht.

Ian William Craig is een klassiek getrainde muzikant wiens stem het opneemt tegen analoge synthesizers, reel-to-reelmachines en halfdefecte tapedecks. Hij creëert schoonheid, maar wil tezelfdertijd ook het verlies ervan in de verf zetten. Zijn muziek houdt het midden tussen opera en orkest enerzijds en experimentele geluidscollage anderzijds.

Craigs vroegsten,muzikale stapjes zette hij op de piano. Die heeft hij inmiddels geruild voor het gebruik van zijn stem. 'Centres' klinkt dan ook erg diep en rijk. Het album werd opgenomen in studio's allerhande en locaties in Vancouver zoals concertzalen, klaslokalen, treinstations tot en met zijn eigen kamer. Om de klus te klaren maakte hij gebruik van synths, orgels, gitaar, accordeon, opnamestations, loopstations en een resem tapedecks. Het is een wat vreemde affaire voor het door FatCat beheerde 130701-label, gezien hiermee voor het eerst een album verschijnt waarbij de focus op het vocale werk eerder dan op de vaak minimale, maar rijke en weldadige instrumentatie ligt.

Zodoende krijgen we een album dat voor vele luisteraars bij eerste kennismaking wellicht erg vreemd zal klinken. In eerste instantie qua vorm. Het is duidelijk geen popalbum met doorsnee twee tot drie minuten durende popsongs, al beweegt Craig met 'Centres' wel meer in die richting, in tegenstelling tot eerder werk ('A Turn Of Breath' uit 2014 en het in 2015 verschenen 'Cradle For The Wanting'). Wat we te horen krijgen is een ambient drone-/noisegeluid waarbij gemanipuleerde vocals en gelaagde klanktexturen het met elkaar uitvechten.

Craig is naast zijn activiteiten als muzikant ook een awardwinnende printmaker. Er is een opmerkelijke dualiteit in die bezigheden, in die zin dat het zowel in de muziek als in het maken van prints gaat om een proces waarin temporaliteit, (de)gradatie en oog voor detail cruciaal zijn. Naast liefde en toewijding uiteraard.

Hij gaat met zijn werk als geluidskunstenaar ook duidelijk in op de rol van het geheugen. Het gaat daarbij niet enkel om het sonische aspect, maar zeker ook over hoe het verlies aan controle altijd een verlies van herinnering inhoudt. Het album is een verzameling van composities die oorspronkelijk tot stand kwamen als afzonderlijke werkstukken, maar die toch een zekere gemeenschappelijke kern bleken te hebben. Veel van die stukken werden in een eerdere fase vergeten en/of deels vernietigd, waardoor Craig noodgedwongen met het restant bleef puzzelen en schaven.

Het contrast tussen opener en afsluiter - die reflecties zijn op elkaar - is bijvoorbeeld erg groot: Contain (Astoria Version) is een langzaam, dik tien minuten gestaag groeiende soundtrip over verlies ("I cannot contain you"), terwijl de Cedar Version van hetzelfde nummer op het einde indruk maakt met slechts stem en een akoestische gitaar. Of ook: hoe begin en eind elkaar zo mooi aanvullen.

Tussenin hoor je hem spelen met onconventionelere geluidstexturen en die van erg straffe, al dan niet gemanipuleerde (highpitched) vocals voorzien. De componist vertrekt vanuit een positieve, optimistische ingesteldheid (A Single Hope, An Ocean You Could Only See), maar biedt ook nostalgie (It Need Not Be Hopeless). Craig varieert daarbij en beperkt zijn composities doorgaans tot fragmenten van enkele minuten, al zijn de echte hoogtepunten die tracks waarin hij echt voluit gaat. Zoals tijdens het dik negen minuten overtuigende A Circle Without Having To Curve. Al dient ook gezegd dat Craig de luisteraar uitdaagt en het hem of haar niet altijd even gemakkelijk maakt, zoals onder meer tijdens The Nearness waarop onder meer een accordeon te horen is.

'Centres' is een knoert van een fascinerende, verbeeldingsrijke trip, prikkelend materiaal, geestelijk en auditief voedsel voor de ziel. Het duurt even voor het album alle geheimpjes prijsgeeft, maar eens het dat doet, staan de deuren voor een hemelse trip wijd open. Vergeet niet om ons een kaartje te sturen.

Wie Ian William Craig live aan het werk wil zien, trekt best richting Feeërieën want op 22 augustus speelt hij samen met Melanie De Biasio in het wondermooie Warandepark ten dans. Hou die dag dus zeker vrij!