Jóhann Jóhannsson - The Miners' Hymns

Fatcat Records

Doorgaans heeft Jóhann Jóhannsson geen film nodig om een boeiende soundtrack in elkaar te puzzelen. De film speelt zich zo ook wel voor je ogen af. Anderzijds componeerde de Ijslander al een aantal scores voor theater en voor het grote witte doek. Telkens konden die soundtracks perfect op zichzelf staan. Bij 'The Miners' Hymns' hebben we dat gevoel minder. Al kan dat geheel aan het aparte instrumentarium liggen.

The Miners' Hymns



We zijn het ondertussen wel gewend dat Jóhannsson, in een vorig leven nog lid van Apparat Organ Quartet, graag elektronica en klassieke instrumenten combineert. Dat zorgt telkens voor een zekere spanning in zijn muziek. Aan een halve fanfare had hij zich nog niet gewaagd. De koperblazers geven zijn creaties deze keer meer een echt film-elan met daarin barokke elementen die aan Danny Elfman (Batman, Edward Scissorhands, Beetlejuice,...) doen denken.

De stap naar die brassbands heeft natuurlijk alles te maken met de gelijknamige documentaire van Bill Morrison waarvoor deze soundtrack diende. 'The Miners' Hymns' gaat over de ondergang van de mijnindustrie in Groot-Brittannië. In die periode, de eerste helft van de vorige eeuw, had elk dorp zijn eigen fanfare waarin voornamelijk mijnwerkers zelf speelden. Die fanfares zorgden deels voor de soundtrack van hun leven. Jóhannsson kon dus bijna niet anders dan dit te verwerken.

Hij liet zich daarvoor inspireren door de hymne die werd geschreven na de mijnramp in Gresford in 1934. Een zeer gelaten en droevig nummer uiteraard. Die weemoed is  ook in 'The Miners' Hymns' te horen. Ze wordt zelfs nog extra benadrukt door de donkere soundscapes die geprojecteerd worden onder de brassband. Jóhannsson weet je dan ook regelmatig naar de keel te grijpen. Je kan je inbeelden dat dit bij de grillige zwart-witbeelden uit oude archieven voor extra emotionele momenten zorgt.

De slogans die mijnwerkersverenigingen mee zeulden, zijn nu de titels van zwaar beladen nummers. Er huist maar weinig hoop in de zwarte krochten van deze stuk voor stuk knappe composities. Dat maakt dat dit album misschien wel het moeilijkste werkstuk van Jóhann Jóhannsson is tot hiertoe. Moeilijker ook om doorheen de dag even gezellig naar te luisteren. En misschien daarom ook zo moeilijk los te koppelen van de beelden.

Knap werkstuk, dat staat als een paal boven water. Maar bekijkt u er toch maar even de documentaire bij. Die is overigens ook warm aan te bevelen. Zo hebt u er meteen twee voor de prijs van een.

21 augustus 2011
Koen Van Dijck