Katatonia - Dead End Kings

Peaceville Records

Donkere muziek uit Zweden, het lijkt het gevolg van weerkundige factoren. Maar het kwintet Katatonia lijkt niet zo gemakkelijk ingedeeld te worden in deze anders zo voor de hand liggende categorie. ‘Dead End Kings’ is het negende studioalbum – het debuut dateert van twintig jaar geleden – en overstijgt de terneerdrukkende sfeer die een eerste kennismaking met het artwork noodgedwongen oproept.  

Onbegrijpelijk dat Katatonia niet is opgenomen in de exhaustieve lijst van ProgArchives.com, nochtans de meest volledige progencyclopedie op het internet. Net als een Anathema heeft deze band zijn wortels in de doommetal, maar is het opgeschoven naar de progressieve rock. Ook de melancholische metal genre Opeth blijft een referentiepunt – Mikael Akerfeldt was op een blauwe maandag nog leadzanger van Katatonia.

Muziek en artwork vormen één geheel, een hoogmis van misantropie en treurnis. Toch sloeg bij ons geen depressie toe tijdens beluistering. Daarvoor zijn er te veel uptempo passages en dynamische verschuivingen. En natuurlijk is er de geweldige strot van Jonas Renkse, waaruit men eerder hoop lijkt te kunnen putten. Geen grunts dus, en dat is maar goed ook, want het gebruik ervan is een huizenhoog cliché geworden.  

Het vocale optimisme wordt echter niet gedeeld door de knappe teksten. Die zijn al even gitzwart als die van herfstkampioen Steven Wilson. Het is inderdaad verleidelijk parallellen te trekken tussen ‘Dead End Kings’ en ‘The Raven That Refused To Sing’. Maar terwijl Wilson de mosterd haalde uit Victoriaanse spookverhalen, lijkt Renkse de verhaalstof ergens diep in de eigen ziel aan te boren.

Die emotionele overtuigingskracht wordt gestut door de briljante productie en mix van David Castillo. Het is geen sinecure om de instrumentale bombast zo kraakhelder voor het voetlicht te brengen. De ritmetandem Niklas Sandin en Daniel Liljekvist houdt de teugels strak gespannen, terwijl gitaristen Anders Nyström en Per Eriksson voor de vrije vlucht kiezen.

Onmogelijk om hier onze favorieten te vermelden. Elke van de elf compacte songs profiteert maximaal van de gloedvolle, orkestrale arrangementen en het ruimtelijke geluidsbeeld. Dus, PA-stichter Ronald Couture, waarop wacht je om deze band aan je erg lovenswaardige webstek toe te voegen?