Kurt Cobain - Montage Of Heck: The Home Recordings

Universal

Herinnert u zich nog, Kurt Cobain? Nirvana? Te situeren zo tussen Elvis en The Beatles in? De man zijn weduwe heeft besloten zijn jeugd, zijn artistieke ontstaan bloot te leggen. “Waarom nu?”, horen we u denken? Meestal heeft zoiets met geld te maken, of juist een prangend gebrek daaraan.

Gelukkig zijn er op zo’n moment mensen die het artistiek wel goed menen, zoals producer Brett Morgen, die met het plots beschikbare materiaal een mooie artistieke prent in elkaar willen steken. De Amerikaanse filmmaker heeft er zomaar eventjes vijf jaar over gedaan om deze documentaire over Kurt Cobain in elkaar te steken.

Bij zo’n film hoort ook een soundtrack. Die wordt uitgebracht in twee versies: eentje met een hele artistieke hutsepot van wel eenendertig tracks waarbij onafgewerkte muzikale flarden, gedichten en zelfs gemijmer verwerkt zit. Dat alles om een breed beeld te krijgen van de ome Cobain zijn artistieke ontstaan. En er is ook een gekuiste versie, met slechts dertien tracks en enkel de feitelijke muziek, voor liefhebbers die een tijdje geleden al afhaakten. Of zoiets.

U kan dus best maar voor het volledige verhaal gaan. Niet zozeer om echt fijne muziek te ontdekken, maar eerder te beschouwen als een auditieve biografie. Want hoe kan je anders een reeks huiskameropnames noemen die beginnen met tekstloos gejodel en gejengel op een akoestische gitaar (The Yodel Song): u mag kiezen tussen “interessant” of “smakeloos”.

Maar kom, er zitten dus best interessante fragmenten in dit auditief verhaal. Een oude demo Been A Son draagt al de vruchten van het prachtige Dumb vanop de miskende plaat ‘In Utero’: die rauwe vocale kracht en eenvoudige basismelodie snijden nu al door merg en been. En zo zijn er nog verscholen pareltjes. De stevige riff van Rehash heeft geen nood aan het toegevoegde, onverstaanbare getier, maar lijkt wel de voorbode voor een uppercut van een punkrocksong. De invloed van een band als The Melvins (die Cobain nooit onder stoelen of banken stak), ligt hier voor het grijpen. En ja, er is zelfs een daadwerkelijk stukje Something In The Way te horen in zijn ruwe demovorm.

En er zijn ook andere muzikale exploten. Titels als The Happy Guitar of Reverb Experiment behoeven geen verdere uitleg, maar verraden wel al een voorliefde voor bluesy akkoordschema’s met een ruig en stoer kantje aan. Of er is een grappige 1988 Capitol Lake Jam Commercial: een gesproken aankondiging voor een show met versnelde en vertraagde stem die eindigt met wat getrommel op een klankkast. Montage Of Kurt I en II zijn dan weer aan elkaar geplakte tapes met vocale experimenten, reklamefragmenten, samples van een uitgegoten cola en filmstemmetjes. Ronduit geschift.

Al bij al is dit een pril stukje muziekgeschiedenis. Uitermate interessant voor fans, die hun idool plots in een veel breder licht kunnen plaatsen. Zo valt op hoe vaak de jonge Cobain zijn stem vervormt en forceert, terwijl die later juist zal uitgroeien tot zijn meest typerend, haast onovertroffen instrument. De echte muzikale waarde is natuurlijk eerder beperkt. Er is altijd een reden waarom ruwe opnamen niet worden uitgebracht en dat blijkt nu ook. Kurt Cobain is God? Vast wel. Als je ziet hoe veel fouten God dagelijks nog maakt …