Lubomyr Melnyk - Rivers And Streams
Erased Tapes Records
We heten de zevenenzestigjarige, Oekraïense “Continuous Piano Master” Lubomyr Melnyk - met een onwaarschijnlijk tempo van vijftien noten per seconde misschien wel ‘s werelds snelste pianist - maar al te graag welkom in ons midden. Deze componist werkte een bijzondere pianotechniek uit, gebaseerd op snelle, bijzonder complexe notenreeksen. Toch weet hij, ondanks het snelle, vingervlugge pianospel, vooral rust en melancholie op te roepen, hetgeen ook uit ‘Rivers And Streams’ blijkt.
Melnyks door Robert Raths en Jamie Perera geproducete album bevat zes composities, die op verschillende momenten en plaatsen (Duitsland, UK) opgenomen werden. ‘Rivers And Streams’ is de opvolger van het in 2013 verschenen ‘Collorariers’, een album waarmee hij plots op veel muzikale aandacht mocht rekenen. De klassiek getrainde componist heeft tot op vandaag nog veel bewondering voor muzikaal erfgoed als Chopin, Bach en zelfs minimalisten als Terry Riley.
Perera werkte niet enkel als producer, maar schreef ook mee aan twee van de zes tracks. In de hoesnota’s worden spirituele buigingen gemaakt voor de grote elementen, zoals water, lucht en steen. Als hij piano speelt, zo stelt hij, dan lijkt het alsof de zwaar bebaarde pianist zich niet bewust is van wat hij speelt. Alsof zijn vingers met hem aan de haal gaan en hij op een of andere, onverklaarbare wijze met de piano één wordt. Op die manier drukt hij verzet uit, verzet tegen de highbrow klassieke muziekscene, die jarenlang niets van zijn muzikale innovaties wilde horen.
De eerste, net geen kwartier in beslag nemende compositie heet Parasol en verwijst naar het harmonische ritme van vallende regendruppels. Melnyk laat zijn handen over de piano gaan en creëert zo magie. De compositie wordt geschraagd door een aan een regelmatig ritme hamerende pianomelodie waar Melnyk en passant wat harmonische improvisaties aan toevoegt. Een behoorlijk indrukwekkend staaltje muziek.
Pool Of Memories neemt eerst nog een aarzelende start, maar verdwaalt al gauw in een maalstroom aan pianonoten. De pianist slaagt erin om de luisteraar tien minuten lang te verbazen. Hij haalt herinneringen op en “the Pool makes our eyes fill with tears”. Melnyks instrumentale composities raken meerdere gevoelige snaren tegelijkertijd.
Na de tristesse is er altijd het sprankeltje zon dat erdoor komt, wat blijkt uit het erg korte maar evenzeer vederlichte Sunshimmers. Het water glinstert en wie goed kijkt en luistert, hoort hoe kleine lichtveranderingen vorm krijgen in Melnyks hypnotiserende pianospel. Op een zelfde thema borduurt het intieme Ripples In A Water Scene (over wegdromen naar vreemde, maar wondermooie plaatsen) verder.
Eindbestemming van het handvol waterdruppels is de Amazone: eerst nog op mistige, duizelingwekkende hoogten waar al eens een arend zich laat opmerken (het van een Koreaanse fluit voorziene The Amazon: Highlands), om daarna zelfzeker, maar beheerst af te zakken richting bosrijke omgeving (The Amazon: Lowlands) en te eindigen bij de oceaan.
‘Rivers And Streams’ is de perfectionering van de “continuous music” die Melnyk voorstaat. Werkelijk verbluffend hoe de pianoman zich niet verliest in oefeningen, die slechts zijn vingervlugheid promoten, maar wel degelijk een consistent verhaal weet te vertellen. Een aanrader.