Mavis Staples - We Get By

Anti Records

Soullegende, Staple Singer, burgerrechtenvoorvechtster, strijdvaardige tachtiger. Allemaal Mavis Staples. Ze maakte met de hulp van Ben Harper haar twaalfde plaat 'We Get By' en geeft zo een nieuwe twist aan een vertrouwd thema: "The struggle's still alive."

De coverfoto bezorgt je rillingen. Vijf zwarte meisjes en een kleine jongen kijken toe hoe een blank gezelschap zich uitleeft in een pretpark. Achter een ijzeren hek. Gordon Parks nam de foto in het zwaar gesegregeerde Alabama van 1956. Het meisje uiterst rechts legt haar hand zorgzaam op de rug van haar zus of vriendinnetje. Als de foto niet een eigen titel had gehad ('Outside Looking In'), had hij net zo goed 'We Get By' kunnen heten: ondanks alle ellende redden we het wel. 

Het album 'We Get By' verwijst naar datzelfde Alabama of, een beetje verder ingezoomd, naar Muscle Shoals, één van die mythische plekken met een eigen geluid. Een rauw geluid. Mavis nam er in de seventies op met haar wonderlijke familieband The Staple Singers, aangevoerd door pa Roebuck 'Pops' Staples. Ongeveer een eeuw geleden plukte Pops katoen voor 10 dollarcent per dag. Op 'We Get By' lijkt Mavis te zinnespelen op alles wat er sindsdien gebeurd is. En praat ze over de strijd die nog te voeren valt. 

Wanneer de laatste noot van de plaat uitsterft, blijft "change" nazinderen. In minstens vijf van de elf nummers licht het woord op. Te beginnen bij de fuzzy en spaarzame, boze maar vreedzame bluesopener Change. In de hemelse achtergrondharmonieën klinkt de geest van mentor Pops Staples door.

Ben Harper ging voor Mavis aan de schrijftafel zitten en duetteert met haar op de titelsong: "We get by on love and faith / We get by with a smile on our face." Meteen schuift de hoesfoto weer voorbij je ogen. Brothers And Sisters borduurt voort op het thema van eenheid, maar toont meer durf en strijdlust. In de hook ("Something's gotta give") dreunt de bas, in de achtergrond echoën conga's en in Mavis' doorleefde stem komen alle groeven en littekens bloot te liggen.

Soms sleept de plaat wat, door bezield gezongen maar te eentonige ballads als Heavy On My Mind en Hard To Leave. Stuk voor stuk songs met een boodschap, dat wel. Stronger blijft beter plakken, met zijn grofgetande gitaarwerk en zwaar vallende beat. Mavis steekt van wal met verwijzingen naar de bovenmenselijke krachten van Samson en Mozes. Voor ze besluit: "Nothing in the world is stronger than my love for you." 

Dat een dame die haar eerste hit scoorde in 1956, toen zeventien jaar, vandaag nog altijd platen van dit niveau aflevert, is nauwelijks te vatten. Tussen toen en nu maakte de burgerrechtenbeweging grote vooruitgang. Maar het ijzeren hek is nog niet verdwenen. Het wordt zelfs opnieuw groter. Als 'We Get By' één boodschap heeft, dan is het wel: neem geen vrede met louter overleven. Grijp de vrijheid waarop je recht hebt.