Stephen Malkmus & The Jicks - Wig Out At Jagbags

Matador Records

'Morrisey's Trainwrecked Daughter', 'New Yoga For Cleavage Hounds' of 'Chocolate Euros'. Ze waren allemaal in de running, maar Stephen Malkmus doopte zijn nieuwe Jicks-album 'Wig Out At Jag Bags'. Als deze titels één ding zeggen, is het dat sommige dingen - gelukkig maar - niet veranderen.

Stephen Malkmus is op zijn zesde Jicks-album nog steeds dezelfde, scherpzinnige en uiterst vermakelijke songschrijver als tijdens zijn hoogdagen bij Pavement. Niet dat de formule sindsdien onveranderd is gebleven, maar zet een album van Malkmus op en je weet eigenlijk al waar je aan toe bent, nog voor je op play drukt.

Dat de man ondertussen al meer soloplaten maakte dan Pavement blijft een vreemd gegeven. Want, hoewel vaak erg goed, kwam zijn solowerk zelden of nooit in de buurt van het ijzersterke oeuvre van Pavement. Het is echter oneerlijk solocarrières als die van Malkmus te vergelijken met het werk van originele bands. Het magische, ontastbare "iets" dat bij deze beginjaren hoort, is haast onmogelijk te verbeteren of te recreëren. Bovendien stond Malkmus telkens garant voor kwaliteit en een eigenzinnige sound. Hij ging nooit op zijn bek zoals veel van zijn medepioniers dat wel deden.

Dat zijn solowerk altijd wat op de achtergrond is gebleven en ietwat irrelevant lijkt in vergelijking met Pavement heeft Malkmus nooit aan zijn hart laten komen. Integendeel, hij maakte van The Jicks zijn speeltuin. De albums zijn ongedwongen, bevatten uitgesponnen jamsessies en zijn absurder en komischer. Zo zit ook 'Wig Out At Jagbags' boordevol kleine verrassingen en bochten die voor een Pavement-album waarschijnlijk te speels of te sullig waren geweest.

En hij laat het allemaal zo nonchalant klinken. Het album fladdert vrolijk voorbij, maar zit boordevol verborgen hoogtepunten. 'Wig Out At Jagbags' wringt zich moeiteloos je hoofd in. En voor je het weet val je voor het album in al zijn heerlijke luchtigheid en spontaniteit. Malkmus heeft een buitengewoon gevoel voor melodie en de songs zijn keer op keer catchy en aanstekelijk ondanks hun a-typische structuren. Het zijn allemaal kleine variaties op de vertrouwde sound.

Opener Planetary Motion is een staaltje pure psychrock, maar met een bluesy kantje. Naar goede gewoonte een oorwurm van een opener, die je als luisteraar alleen maar doet uitkijken naar wat nog volgen zal. Het pianoriedeltje, het gezapige tempo en de 'doo doo'-refreintjes op Houston Hades zijn haast onweerstaanbaar. Het voelt wat aan als classic rock, maar dan met de nodige Malkmus-alteraties. En ook het tragere J Smoov met zijn ingehouden trompetje heeft datzelfde, zonovergoten gevoel als een Gold Soundz of Fillmore Jive dat twintig jaar geleden had.

"We grew up listening to the music of the best decade ever!", zingt hij in single Lariat. Malkmus kijkt geregeld terug op 'Wig Out At Jagbags' maar doet dat op zijn eigen, zelfrelativerende manier. Geen zware kost, maar inventieve lyrics gestript van alle overbodige sérieux. En zou je er aan twijfelen hoe serieus Malkmus zich dezer dagen neemt, kijk dan zeker eens naar de clip van Cinnamon & Lesbians.

Als tekstschrijver staat de inmiddels zevenenveertigjarige Malkmus nog steeds op scherp. In zijn vertrouwde, vaak halfspottende, schrijfstijl slaagt hij erin met enkele woorden als "truckhuggers" of zinnen als "a love so foxy then, so terrific now", meer te zeggen dan anderen op hele albums.

Malkmus heeft het nog steeds, wat die "het" ook juist moge zijn, maar dat maakt hem daarom niet makkelijker te definiëren. Indierockpeetvader, eeuwige slacker, maar inmiddels ook vader en familieman. Ze zijn allemaal aanwezig op 'Wig Out At Jag Bags' en dat maakt het album zo charmant in zijn eerlijkheid. Maar geniet vooral van het onweerstaanbare popgehalte en neem alles met een korrel zout. Dat doet hij immers zelf ook.

6 februari 2014

Tim Thiessen