Swans - To Be Kind

Mute

Sinds Swans in 2010 na dertien jaar afwezigheid weer ten tonele verscheen, raast de band voort als een zwaarbeladen goederentrein. Live is de groep genadeloos. Maar ook in de studio gaan Michael Gira en zijn bende lelijkaards wild tekeer. Hun nieuwste, ‘To Be Kind’, hamert twee uur lang in je ribbenkast. Bikkelhard, maar steengoed.

Swans pikte de stormram op die ze na 'The Seer' (2012) voor dood achterlieten. 'To Be Kind' is zeker niet oorverdovend van de eerste tot de laatste seconde, maar er gaat wel een constante dreiging van uit. Just A Little Boy (For Chester Burnett) bijvoorbeeld besluipt je langs achteren, maar verliest hoe langer hoe meer de controle: Gira's bariton haalt manisch uit en sust de boel uiteindelijk zelf.

Ook Kirsten Supine is eerder slepend dan slopend. Tenminste, tot enkele tubular bells een nieuw hoofdstuk inluiden en de band minutenlang mechanisch op onze trommelvliezen inbeukt. Turbulente lap muziek! In Nathalie Neal pakt Swans uit met een verfijnder ritme, wild geroffel en gierende gitaren. En ondertussen schreeuwt Gira om de dame uit de titel.

Zo heeft elk van de tien stukken – kan je ze nog songs noemen als ze tien tot dertig minuten aanslepen? – een eigen smoel: Some Things We Do is een beklemmend duet met Little Annie – ook wel Annie Anxiety. Say no more!

Maar vooral Oxygen doet ons naar adem happen. Gira roert zich als een duivel in een wijwatervat. Terwijl een nerveuze basriff ons katapulteert naar de no wave, het antwoord van New Yorkse kunst- en jazzpunkers op de al te hitgevoelige new wave. Niet toevallig de stroming die het prille Swans meevoerde.

Je kunt er door het brutale imago van de band gemakkelijk aan voorbijgaan, maar Gira arrangeert en producet zijn muziek even meesterlijk als hij ze bedenkt en performt. Swans schildert eindeloos met klank en sfeer. Vaak ruw, maar even vaak hypergesofisticeerd.

Het halfuur van Bring The Sun / Toussaint L'Ouverture is dan ook niet in één woord te vatten. Het is een mokerslag, maar er zitten ook samples in van een boomstam die wordt doorgezaagd, van paardengebries en hoefgetrappel, van alarmerende fluitjes, ... Swans smeekt om de zon, en Gira roept de ziel uit zijn lijf. In drie talen, nota bene. Te gek en te briljant voor woorden.

Het strafste is nog dat Swans ons twee uur lang dwingt om te luisteren, zonder dat 'To Be Kind' langdradig of ondraaglijk wordt. Meer van dat dus? Oké, maar gun ons eerst de tijd om deze vette kluif te verteren.

Op 25 september speelt Swans in de AB.